Ol Resolusen blong Kastaom mo Konsevesen Summit
28-30 September
Olpoe, North West Santo Folem ol tingting ia, mifala long Kastom mo Konsevesen Summit I mekem ol following Resolusen ia we oli kivim way forward blong yumi wok blong protektem environment long West Coast, North West mo North Santo Area Council:1. Environment I stap damej mo afekted plante long ol bifala problem we yumi mekem mo ol jalenj we I kam aotside I kam2. Santo Mountain Chain, hemi bigfala eria blong biodiversity long Vanuatu we hemi kat fulap spesel plants, mo animals, mo I givim yumi plante gudfala sevises olsem providem wota, kaikai, shelter, money mo nara samting, mo yumi mas protektem.3. Yumi wantem protektem environment long way we hemi lukluk long wellbeing blong evri pipol (youth, mama, disability, papa, olfala, pikinini) we oli save kat sastenabol development, mo enjoyem ol risos tedei ko kasem long fiuja.4. I kat ol kastom fasin blong lukaotem environment I stap use kasem tedei we yumi wantem koninue blong praktisim, promotem mo revivem olgeta we oli lus finis.5. Ol Chief mo hed blong ol tribes ol playem wan main key role blong lukaotem environment, espesili blong solvem land dispute mo encouragem ol pipol long komuniti mo kastom land owner blong manajem ol risos6. Summit blong Kastom mo Konsevesen hemi kam blong reemphasizem se ol jif mo ol komuniti oli kat full paoa blong tekem disisen long CCA blong olgeta7. Long Summit, yumi kam blong understandem se CCA hemi wan gudfala samting, mo Summit i klerem ol confusions mo luksave se CCA hemi wan tool blong protektem ol risos we hemi no tajem o afektem issue blong graon8. Evri komuniti I mas kat ol tabu eria mo komuniti conservation eria long hem, olsem wan tool blong lukaotem gud environment9. Manajmen blong ol CCA bae I stap long han blong Jif, hed blong tribes, wetem ol komiti blong olgeta10. Ol chief mo ol konsevesn komiti I mas mekem plante toksave mo consultation wetem ol pipol blong oli klia long purpose mo tingting blong environment mo konsevesen11. Ol difren Velej mo ol Area Council I mas cooperate tugeta blong lukim sakses long environment, mo kat regular meeting blong kam tugeta. Evri Area Council meeting I sud kat agenda blong environment.12. Ol Velej oli mas cooperate wetem ol partna olsem ol champions blong Santo Sunset Environment Network, Dipatment blong Environment, Vanuatu Cultural Center mo ol nara wan blong lukim sakses long environment, mo ol parta ia oli mas folem local straksa blong wok13. Yumi wantem lukim ol Kastom mo Konservesen summit ia I stap happen oltaem, olsem every 2 years14. Yumi sapotem wok blong Santo Sunset Environment Network, mo rekwestem blong hemi continue blong mekem ol aktiviti mo program long evri velej blong yumi.15. Mifala I wantem lukim se Dipatment blong Environment mo Vanuatu Cultural Center I mas work tugeta long eria blong mifala blong unitem ol tingting blong environment, kastom mo kalja.